سرمه دوزی، یکی از رودوزی های سنتی ایران است. این دوخت قدمت بسیار زیادی دارد و نمونه‌هایی از آن روی پارچه و لباس دوران اشکانیان دیده می‌شود. یکی از این نمونه‌ها، طرح یک درخت انگور سرمه‌دوزی‌شده است.
این رودوزی از دوره اشکانیان رواج پیدا می‌کند .رودوزی های سنتی ایران یکی از مواردی است که اسکندر مقدونی را به حیرت واداشته است. سرمه دوزی یکی از این موارد محسوب می‌شود. دوره ساسانی نیز این هنر ادامه و رواج بسیار پیدا می‌کند. پس از اسلام تعهد هنرمندان ایرانی به تزیین پرده خانه خدا، این هنر را به منتهی‌الیه پیشرفت می‌رساند. این دوره، زمانی است که آیات قرآن به شیوه محقق، ریحان، ثلث و رقاع طراحی و سرمه دوزی می‌شدند.
پرده کعبه‌ای که از دوران تیموریان باقی مانده، مزین به سرمه دوزی بوده است و هم‌اکنون در موزه ملی نگهداری می‌شود. دوخت‌هایی مانند گلابتون دوزی، شرفه دوزی، ده یک دوزی، شرفه دوزی و کمند دوزی نیز در این پرده دیده می‌شود.
دوره اوج این هنر، عصر صفوی بوده است. آثار باقی‌مانده از این دوره اوج پیشرفت سرمه دوزی را نشان می‌دهد. پرده نفیسی که از این دوره برجای ماده و در موزه هنرهای تزیینی ایران نگهداری می‌شود، گواه این موضوع است. ادوار بعدی یعنی افشار، زند و قاجار این دوخت سیر تحول خود را طی می‌کند؛ با این حال به لحاظ مواد مصرفی و کیفیت مانند سایر هنرهای این ادوار، با افول نسبی این رودوزی نیز مواجه می‌شود.
سرمه، نوعی مفتول فلزی تو خالی از جنس نقره و گاه با روکش طلا بوده است. امروزه این مفتول‌ها با مواد فلزی دیگری تهیه می‌شود. برای انجام این رودوزی، ابتدا طرح مورد نظر را بر روی پارچه منتقل می‌کنند. پس از آن سرمه را به قطعات نیم تا دو و نیم سانتی متری بریده و داخل سوزن قرار می‌دهند و در محل مورد نظر می‌دوزند.
این رودوزی، پیش‌تر برای تهیه تعویذ و طلسم استفاده می‌شده و جنبه آیینی داشته است. دوختن کلمات بر روی کلاه، کمربند، بازوبند، شال و… در اغلب ادوار ایران رایج بوده است. این امر جنبه فرهنگی پیچیده‌ای داشته است. این دوخت در اکثر استان‌های کشور رایج است. سرمه دوزی امروزه بیش از همه برای تزیین لباس تابلو، بقچه، جانماز، لباس عروس، رومیزی و .. استفاده می‌شود.
نقوش مهم این رودوزی، شامل گل‌های گلدانی، صحرایی، حاشیه‌ای و جناغی، محرابی، محرماتی راست و کج، انواع بته جقه، سروی، سروچه، گل‌بادامی، خطوط و کلمات خصوصا طغرایی، نقوش حیوانی و انسانی، خوشه انگوری و.. است.
